Wet en recht blijven verbonden door een verankering van grondrechten rechtsbeginselen als afdwingbare en daarmee gewaarborgde ethiek. Het democratisch rechtsstatelijke ethos vraagt om houding en gedrag die de democratische rechtsstaat faciliteert. De roep om menselijke maat en maatwerk echoot steeds harder door onze rechtsstaat: eerst de mens, dan de regel en pas dan de organisatie.
Het uiteindelijke doel van een democratische rechtsstaat is het beschermen van mensen tegen willekeurige overheidsbemoeienis. Dat kan alleen wanneer besluiten uitlegbaar, navolgbaar en transparant zijn. Pas dan kunnen macht en tegenmacht werken en mensen meedoen in de samenleving.