Human Rights in Finance.EU heeft op 4 september 2023 de stukken ingediend die het begin vormen van een annuleringsprocedure bij het General Court van de Europese Unie. De stichting beoogt regulation 2023/1113 te doen annuleren die verplicht tot onnodige verstrekking van privé gegevens in betalingsverkeer en bij toekomstige crypto-asset transfers.
De eerste stap in deze annuleringsactie is mede mogelijk gemaakt door het Nederlands publiek. Na een oproep via het blog van oprichter Simon Lelieveldt, de podcast van Holland Gold, de podcast van BNR Cryptocast en online media als bitcoin.nl en bitcoinfocus waren er genoeg fondsen verzameld. Daarmee kon de energie en aandacht te richten op het starten van de annuleringsprocedure. Als onderdeel daarvan werd in augustus de Stichting Human Rights in Finance.EU opgericht.
Oproep aan Ministerie van Financiën en overige instellingen om de annuleringsactie te starten
Naast het indienen van de stukken bewandelt de Stichting Human Rights in Finance nog een tweede lijn. Omdat overheden in nationaal en Europees verband gehouden zijn zich aan de grondwet en EU-verdragen te houden heeft de Stichting inmiddels ook Minister Kaag opgeroepen op haar schreden terug te komen en zélf de annuleringsactie te starten. Een lidstaat mag dat namelijk tot 3 maanden na dato gewoon doen. Ook premier Sunak uit het VK heeft een soortgelijke brief gekregen omdat men daar nu al van plan is de regel uit te voeren.
Het hoofdargument in deze discussie is als volgt: als elke politie-agent al bij de benodigde data kan, dan hoeft die zeer gevoelige privé-data (waaronder je nationale ID) niet ook nog eens met allerlei transacties meegestuurd te worden. Maar die eis tot meezending van informatie in berichten is onnodig. Zo’n eis is een arbitraire inbreuk op de privacy die als zodanig indruist tegen de mensenrechten.
Hoe zit het met dat verzoek om rechtshulp als eerste stap?
In technische zin is het voor een procedure bij de Europese rechter nodig dat je een advocaat hebt. En die advocaat dient de stukken in. Onze stichting heeft echter, in zijn prille begin, wel de middelen om deze procedure in gang te zetten, maar niet de middelen om een eigen advocaat te betalen. De Europese regelgever heeft echter voorzien in de mogelijkheid van het vragen van rechtsbijstand. En die route bewandelt de Stichting nu. Het bijzondere aan deze route is dat dit nog één van de weinige procedures is die puur op papier moet worden gedaan. Het papierwerk kan dus niet elektronisch worden ingediend. Dus we moesten naar Luxemburg.
Help: de General Court leek dicht op 4 september 2023 !
Aangekomen op de allerlaatste dag dat we het verzoek moesten indienen, 4 september 2023, bleek dat het gebouw van de General Court dicht was. Want er was braderie in Luxemburg: een onofficiële feestdag. Maar iedereen zat in de stad of thuis: de schrik sloeg ons om het hart.
Gelukkig was er iemand die piketdienst had en opgepiept werd om ons als Stichting te woord te staan. Na enige bestuderen van de stukken werd vervolgens, alleen voor ons, de toegang tot het loket van de Registry van de General Court mogelijk gemaakt. Zo mochten wij de stukken alsnog netjes indienen en het felbegeerde bewijsstempel ontvangen.
Ondersteund door Privacy First en Verenigde Bitcoinbedrijven Nederland (VBNL)
Wie deze materie al wat langer volgt, zal niet echt verrast zijn door onze actie. Simon Lelieveldt, het bestuurslid van de Stichting, is al sinds 2019 in allerlei hoedanigheden bezorgd over deze maatregelen. In Nederland zijn ook Privacy First en de Verenigde Bitcoinbedrijven Nederland alert geweest op de grootschalige gegevensexport die deze regel omvat. In mei 2019, voordat de feitelijke verplichtingen op internationaal niveau werden overeengekomen, bundelden beide verenigingen hun krachten om een beroep te doen op de Nederlandse minister van Financiën en dit idee te laten varen. Het formele antwoord van het ministerie was: maak je geen zorgen, dit is slechts een aanbeveling en het Europese proces zal worden gevolgd.
Nu blijkt dat de regel nog steeds een willekeurige schending van de mensenrechten is, hebben beide verenigingen afzonderlijk een brief voor de rechtbank (Amicus Curiae) geschreven om het verzoek van HRIF.EU te ondersteunen en te ondersteunen. We zijn natuurlijk erg dankbaar voor deze steun, vooral omdat dit allemaal plaatsvond tijdens de laatste weken van deze vakantieperiode. We hopen dat de General Court begrijpt hoe mede-oprichter Simon Lelieveldt al gedurende lange tijd zeer individueel betrokken is bij deze verordening en geprobeerd heeft om te voorkomen dat hij zulk een grote impact zou hebben.
En nu?
Nu is het enerzijds afwachten wat het hof in Luxembourg van het verzoek van de Stichting vindt. Anderzijds zullen we niet nalaten andere overheden en marktpartijen te blijven wijzen op de evidente onrechtmatigheid van deze Regulation.